پراکنده ها

مهمان

 گرامی داشتن مهمان هم دستور دینی و هم عرف جامعه ی ایرانی است . در بنار سالی نیست که حد اقل یک بار این موضوع به صورت شفاهی به وسیله ی تعزیه خوانان برای مردم بازگو نشود :

« تو مهمان کشته ای تا من کنم شادت ؟

حدیث اکرم الضیف پیامر رفت از یادت ؟

شعر اگر چه مشکل عروضی دارد اما پیام اخلاقی زیبایی در آن نهفته است و آن نیز حدیث نبوی است که فرمود : اکرم الضیف ولو کان کافرا  ( به نقل از حافظه ) یعنی مهمان را حتی اگر کافر باشد نیز حرمت کنید . در بنار اگر مهمانی بی موقع بیاید ، اول از او می پرسند : آیا شام یا ناهار خورده ؟  اگر نخورده بود که غذایی مهیا می شد و اگر خورده بود نیز تا مهمان نشسته بود ، اهل خانه غذا نمی خوردند . شاید به این منظور بوده که ممکن می دانستند مهمان برای رعایت حال میزبان ، غذا نخورده ، اعلام خوردن کرده باشد . مهمان نیز اگر هنگامی می آمد که میزبان مشغول غذا خوردن بود ، وارد نمی شد .

در بنار ، بهترین و با کیفیت ترین غذای ممکن هر خانواده برای مهمان تهیه می شد به گونه ای که یا برای او مرغ سر می بریدند و می پختند و یا گوشت تهیه می کردند . در چند دهه قبل که به علت نبود برق و نبود امکانات نگه داری مواد غذایی و از طرفی دیگر ، فقر و تنگدستی مردم که به طور قطع ، از هر صد ناهار فصل تابستان ، بیش از 95 ناهار از لبنیات استفاده می کردند ، اگر کسی برای ناهار گوشت می پخت ، همه می دانستند که مهمان دارد .  گاهی به جای مرغ ، ماهی نیز استفاده می شد و للک ( غذایی از گندم که آرد زبری دارد ) همیشه در سفره بود و از برنج خبری نبود . گاهی برنج را برای بیماران می پختند .

با وجود فقر و تنگدستی مردم و در کنار آن نکاتی مانند :

میهمان گرچه عزیز است ولی همچو نَفَس

خفه می سازد اگر آید و بیرون نرود

اما نه تنها هیچگاه نشنیده ایم کسی با میهمان سرد و سنگین برخورد کند بلکه بسیار موارد می توان دست داد که بی هیچ شناخت هویتی از افراد ، مردم بنار بارها و بارها میزبان افراد غریب نیز بوده اند     .