درختان      1

کُنار          1

نخل مهم ترین و اصلی ترین درخت در دشتستان است که اقتصاد بسیاری از خانواده ها ، بر پایه ی آن بنا شده است . از آنجا که در قسمت های پیشین در پانزده شماره ( از شماره ی 70 تا 85 ) در باره ی نخل سخن گفته ایم ، در این بخش سخن در باره ی آن را کوتاه کرده و به سایر درختان می پردازیم . مهمترین درخت پس از نخل، « کُنار » است . در باره ی این درخت نیز باورهای بسیار زیبا و گوناگونی در بنار آب شیرین رایج است که آن باورها را در جای مناسب خود ارائه خواهیم داد . آنچه لازم است گفته شود ، این است که درخت کُنار ، در تابستان ها حکم مهمان سرای روستا را داشت . هر گاه طایفه ی کولیان و لوریان به روستا می آمدند ، زیر آن سکنی می گزیدند . همچنین مرکز تجمع جوانان روستا در ظهر های گرم تابستانی بود تا ساعت ها در سایه ی آن قاب بازی کنند . گاه نیز در آن جا به بازی های دیگر نیز می پرداختند از جمله « چو جِز » بازی می کردند . برای بازی چو جز ، درخت کناری انتخاب می شد که ساقه های ستبر و صاف داشت چون یک نفر می بایست چوب حدودا یک متری را با شدت تمام پرتاب کند و خود شتابان از کنار بالا برود . شخصی که پایین ایستاده نیز باید با سرعت چوب را بیاورد و پیش از آن که شخص بالا رونده از دسترس خارج شود ، یک سر چوب را به پای او برساند . گاه برای این کار ، دو نفر روی شاخه های کنار به تعقیب و گریز می پرداختند .

کنار در منازل مردم نیز استفاده های زیادی داشت که مهم ترین آن  سایبانی بود برای مشک های آب که روی « مَشکلون » تعبیه شده بود تا  روی چهار پایه های چوبی مشکلون  در خنکای سایه ی کنار ،  از گرم شدن محفوظ بمانند و مرغان و سگ خانه نیز در سایه سار آن ، خود را از سوزندگی آفتاب نجات داده ، از چکه های آب مشک ها لذت ببرند و در زیر آن جا خوش کنند .

همچنین اعضای خانواده چه هنگامی که خود تنها هستند و چه زمانی که مهمان می رسد ، عصر گاهان را در سایه ی آن فرشی از حصیر ( تَک ) یا گلیم و جاجیمی بگسترانند و بنشینند و چای بنوشند . علاوه بر موارد یاد شده ، بسیاری اوقات شب ها ، مرغ و خروس های زرنگ ، خود را به بالای شاخه های آن رسانده و همان جا می مانند تا از شر هجوم روباه در امان باشند       .