سایر جانداران   3

مار   قسمت سوم

اگر ماری کسی را می گزید ، شیر خام به او می دادند ، در گهواره می خواباندند و به شدت تکان می دادند تا دچار سرگیجه شود . باور داشتند که زهر مار همراه شیر خامی که به او خورانده اند ، با استفراغ بیرون می ریزد . ... اگر کسی در تاریکی دچار دردی می شد که فکر می کردند شاید از مار گزیدگی باشد ، برای تشخیص ، مارگزیده ای را حاضر می کردند . می گفتند اگر مار او را گزیده باشد ، با بوی مارگزیده ی قبلی که برای دیگران نا محسوس است ، دچار تهوع می شود . ...

پشت بیدستان . نصرالله احمدی 

مار دشمن است واگر آن را بکشند ، ثواب دارد   . در تورات شیطان در نقش مار ، آدم و حوا را فریب داد که از آن زمان تا کنون بین آدمیزاد و مار دشمنی است و مار هرگاه بتواند به آدم نیش می زند و آدمیزاد در هر کجا مار را ببیند به هر وسیله او را می کشد .

محمدرضا خرمایی . دوان دیار آشنا . 

هر که را دشمن پیش است ، اگر نکشد دشمن خویش است

مار بر دست و مار سر بر سنگ

خیره رایی بود قیاس و درنگ

گلستان سعدی . تصحیح دکتر خلیل خطیب رهبر . باب هشتم 

 کسی که مار او را می گزید، آب گل آلود به او می دادند ودام ماهی گیری رویش می گستردند وشب تا صبح بالای سرش زنگ می زدند تا خفاش به او آسیبی نرساند.

اگر در مزرعه ی هندوانه، ماری را آتش بزنند و بسوزانند، آن مزرعه خرم شده و هندوانه های بیشتر و درشت تری می دهد.

 هنگامی که دو مار در حال جفت گیری باشند، اگر دختری شلوارش را روی آن ها بیندازد، مارها در زیر آن شلوار، مهره ای می اندازند که به «مهره ی مار» معروف است و هرکسی چنین مهره ای را در اختیار داشته باشد، انجام هرکاری برایش ممکن است . او می تواند به راحتی دوست را دشمن و دشمن را دوست کند.

غنچه ای را خار سرمایه دهد

مهره را از مار پیرایه دهد

مثنوی معنوی . دفتر ششم . 

  «مهره مار یا مار مهره، مهره مهر، دلِ دوستی، زبان بند و جان دارو، مشهورترین و در عین حال کمیاب ترین مهره هاست. مهره ای است خورنده، غذایش فلفل است و چون گرسنه شود به حرکت درآمده و با برخورد به همدیگر صدایی جیغ گونه، به سان گنجشک سر می دهند. مهره مار خبر دهنده و روزی بخش است. پیش از خبر بد، رنگش کِدر می شود و پیش از خبر خوش، شفاف می شود؛ این مهره را نیرویی است بس افزون، کسی را یارای مخالفت با خواسته و یا گفته او نیست، چشمان این مهره در زیر شکم قرار دارد؛ مار مهره را دو گونه است،گونه نخست بالای شکم خاکستری و سپید است و زیر آن زرد، گونه دیگر زیر شکم سیاه و روی آن خاکستری و سپید، اگر مهره زرد «نر» با مهره سیاه «ماده» درآب سائیده و به کسی دهند، دیوانه می شود؛ اما مهره زرد «نر» و زرد «ماده» را چنانچه در آب سائیده و به کسی دهند می میرد. می گویند شرنگی بس خطرناک دارد.» (محمد بیابانی  - حماسه درخت گلبانو .  صفحه ی 138)

معروف ترین مهره ، مهره ی مار بود . حلال تمام مشکلات . از مریضی ودل دوستی و تنفر بگیر تا حل مسایل ساده . اعتقادشان به آن مهره چنان بود که به کنایه به کسانی که دست به هر کاری که می زدند و موفق می شدند ، می گفتند : « فلانی مهره مار دارد . » مهره ی مار چیزی نبود که قابل دسترسی برای همه باشد ، اگر در حلول ماه نو ، دختری مار نر و ماده ای را در حال جفت گیری ببیند و بتواند پیراهنش را روی آن ها بیندازد و بگریزد ، آن دو مار از خود دو مهره به جای می گذارند که مهره ی مار نام دارد ...

عقابی تیر خود کرده پر خویش

سیه ماری فکنده مهره در پیش / نظامی

آن ها معتقد بودند که مهره های مار زنده اند ، چشم دارند ، غذا می خورند و غذایشان هم فلفل است . اگر گرسنه شوند جیک جیک می کنند . باید در کیسه شان فلفل ریخت . رنگشان زرد ، سفید و خاکستری یا یک طرفش سیاه و طرف دیگرش سفید است . مهره ی مار را باید اُسی کرد و بر آن ورد خواند .

پشت بیدستان . نصرالله احمدی . 

_____________

برشی از کتاب باورهای مردم بنار آب شیرین . نوشته ی محمد غلامی . چاپ نشده