سفارش تبلیغ
صبا ویژن

 حیوانات   10   -   وحشی   2

گرگ

از خاک می گویم سخن ، از خارِ بدنام

با نیش های طعنه در جانش شکسته

از زرد می گویم سخن ، این رنگِ مطرود

از گرگ ، این آزاده ی از بند رَسته

منوچهر آتشی . آهنگ دیگر . به نقل از حافظه

نام گرگ ، همیشه ترسی زیر پوست کودکان می انداخت . گرگ در ذهن مردم ترسناک بود چون نه تنها حیوانات را از هم می درید ، بلکه به انسان نیز حمله می کرد . گرگ گاهی به خانه ها می آمد . از دیوار های کوتاه می گذشت ، شکار را بر می گزید . گلوی شکار را می درید و آن را از دیوار عبور می داد و با خود  می برد . گرگ به آرامی وارد خانه ها می شد . آهسته آهسته و با احتیاط پیش می آمد . صدای نفسش برای کسی که بیدار بود ، با اندک دقتی قابل شنیدن بود . گرگ نفس های بلندی می زند و دهانش باز است . گرگ اگر چه اندامی درشت نداشت اما بسیار چالاک و ورزیده بود . سینه های پهن و قد بارک ، آن را از سگ ها متمایز می کرد . گاهی نیز در بیابان به گله حمله می برد . بهترین زمان حمله ی گرگ به گله ، ابتدای غروب و یا آغاز بامدادان بود . زمان گرگ و میش یعنی هنگامی که تشخیص گرگ از میش مشکل بود . گرگ در اطراف بنار زندگی نمی کرد بلکه همیشه رهگذر بود . معمولا شب ها از کوه ها و بیابان ها به سوی آبادی می آمدند و شکار می کردند و می رفتند . گاهی نیز که در اطراف آبادی دیده می شدند ، توقف کوتاهی داشته اند .

با توجه به شرایط خاص روستا و نقش دامداری در زندگی مردم و در نتیجه گره خوردن گرگ ها و دام ها ، این حیوان در فرهنگ شفاهی روستاییان نقش مهمی دارد که به نمونه هایی اشاره می کنم :

گرگ استعاره از انسان زرنگ و جسور است . در مواردی نیز  برخی از افراد ، نام گرگ را کنار نام فرزند خود می گذاشتند مانند « علی گرگ » .

ضرب المثل : گرگ که زد به گله ، وای به یکی دارون که کنایه از بدشانسی برای انسان های ضعیف تر در زندگی است . باور  « دهان گرگ را بستن » که در مواقع گم شدن حیوانات ، به وسیله ی برخی از افراد دعاخوان انجام می گرفت نیز بسیار زیباست همچنین  اصطلاحات گرگ ِ لک یعنی دویدن به صورت هروله  و گرگ میش که در ادبیات گویشی نیز راه یافته نتیجه ی ارتباط زندگی مردم با این حیوان است .  نیز داستان هایی در ارتباط با گرگ و تحت تاثیر آن در فرهنگ شفاهی مردم بنار آب شیرین وجود داشته است .

مِی چِتِه گرگِ لکی ؟ صَب بده تا وَت برسُم

مِی نه پات گَپ می زنم !؟  سی کُه بنیم پُی تُونِما 

 

 استاد فرج الله کمالی





تاریخ : دوشنبه 95/5/25 | 6:31 صبح | نویسنده : بنارانه | نظرات ()
.: Web Themes By Akj :.