حیوانات   9   -   وحشی   1

روباه

روباه معمولا فاصله ی خود با روستا را حفظ می کند . این جانور ، معمولا در حاشیه های رودخانه ، جایی که جنگل و درخت برای پوشش و شکار فراهم باشد گردش می کند و قسمت پایین کمر های زمین چم را سوراخ کرده و در آن زندگی می کند .

در فرهنگ ایرانی ، روباه به عنوان موجودی مکار شناخته شده . این جانور کوچک و  بسیار زیبا همیشه مورد نفرت روستاییان است . شاید آن نیز به دلیل ضرر رساندن به روستاییان باشد . روباه معمولا در سحرگاهان که روستا به خواب رفته ، به آرامی از روزن ها و خارهای خانه های روستایی می گذرد و نرم نرم ، به گونه ای که سگ خانه وجودش را احساس نکند ، خود را به مرغ ها می رساند و مرغی یا خروسی را می رباید و به سرعت فرار می کند تا در حاشیه ی امن گزها و خارهای دور دست روستا  ، آن را بخورد .

در اوایل فروردین که کاشت هندوانه نیز شروع می شود ، صاحبان مزرعه به فکر دفع روباه هستند چون معمولا اولین هندوانه ی رسیده ، نصیب روباه می شود . روباه برای تشخیص هندوانه رسیده از نارس ، هیچگاه اشتباه نمی کند و هنگامی که به مزرعه وارد می شود ، به تعداد زیادی هندوانه آسیب می زند از این جهت کشاورز ، معمولا شب ها نیز در مزرعه می ماند و  هندوانه ها را از روباه نگهداری می کند .

در گویش بنار آب شیرین ، به روباه « تورَه » می گویند . در موردی نیز « رُووَه » گفته شده و داستان های بسیار زیادی از این حیوان در فرهنگ شفاهی بنار رایج است که می تواند از زیباترین قصه ها باشد اما متاسفانه از سی سال پیش به این سو ، از خاطر مردم محو شده است .

روباه ها در ابتدای غروب ، به صورت دسته جمعی صدا می کنند که این صدا ها ، در باورهای مردم نیز جایی دارد  به گونه ای که وقتی آنان به صورت دسته جمعی فریاد سر می دهند ، مردم بر این باور اند که کسی می میرد .  لذا برای جلو گیری از مرگ و میر ، گوشه ای از لباس های خود را پیچ می دهند و یا لنگه ی دمپایی که جلوی خانه افتاده را وارو می کنند .

برخی اصطلاحات و ترکیبات و ضرب المثل ها نیز در بنار رایج است که نشان از تاثیر مستقیم و غیر مستقیم این حیوان در زندگی روستاییان دارد . به عنوان نمونه :

تورَه لیک : به زمانی گفته می شود که جمعی از کودکان یا جوانان بر اثر هیجانات ، با همدیگر فریاد سر دهند که معمولا فریاد شادی است .

رُووُه پیچ : به زیگزاگ های غیر منتظره و ناگهانی گفته می شود که یاد آور زیگزاک روباه در هنگام تعقیب شدن است . این حیوان معمولا وقتی به وسیله ی سگی تعقیب شود و احساس کند که فاصله اش به سگ بسیار نزدیک شده ، به واسطه ی داشتن جثه ی کوچک ، یک باره تغییر جهت می دهد . تغییر جهتی که سگ یا حیوان سنگین دیگری قادر به آن نیست و همین باعث ایجاد فاصله ای مجدد برای روباه می شود تا خود را نجات بدهد .

از جمله سرگرمی برخی از مردم خاصه جوانان در فصل زمستان ، بیرون آوردن روباه از سوراخ است . در زمستان که به علت طغیان آب رودخانه و گل آلود بودن حوضه ی رود ،  میدان فرار روباه کمتر می شود ، روباه ها بیشتر در سوراخ هایشان به سر می برند و برخی از مردم نیز به عنوان تفریح ، با سگ هایشان ، به سراغ آن سوراخ ها رفته و با بیل ، آن را باز می کنند تا سگ به درون آن رود یا با دود ، آن را مجبور به ترک خانه کرده و به تعقیبش می پردازند تا آن را گرفته و از بین ببرند . این سرگرمی خوشبختانه در سال های اخیر ، کمتر شده است .